
Perplexity با ارزان بودنش، وضعیت موجود در بازار هوش مصنوعی را تغییر داده و با معرفی ابزار جدیدی به نام Deep Research، تحول بزرگی در صنعت هوش مصنوعی ایجاد کرده است. Deep Research در پرپلکسیتی در عرض چند دقیقه پاسخهای جامعی تولید میکند و قابلیتهای پیشرفتهی هوش مصنوعی را با هزینهای بسیار کمتر از رقبا در اختیار کاربران قرار میدهد.
مدیرعامل موتور جستجوی Perplexity، آراویند سرینیواس، در پستی در شبکه اجتماعی X نوشت:
“سپاسگزارم ازپلتفرمهای متن باز (اوپن سورس)! ما همچنان تلاش میکنیم این فناوری را سریعتر و ارزانتر کنیم. دانش باید بهصورت جهانی در دسترس مردم قرار بگیرد تا مفید باشد، نه اینکه پشت دیوار اشتراکهای گرانقیمت پنهان شود و فقط به نفع شرکتهای بزرگ و به ضرر بشریت باشد!”
Perplexity با معرفی Deep Research یک حقیقت تلخ را در دنیای هوش مصنوعی آشکار کرد: وقتی میتوان با هزینه خیلی کمتر، از قابلیتهای هوش مصنوعی استفاده کرد، چرا باید هزینه هنگفتی به عنوان اشتراک به کمپانیها پرداخت کنیم؟
در حالی که شرکتهایی مثل OpenAI و Anthropic برای خدمات خود هزاران دلار در ماه از کاربران پول میگیرند، Perplexity به همه کاربرانش روزانه ۵ درخواست رایگان میدهد. کاربران نسخه Pro هم فقط با ۲۰ دلار در ماه میتوانند ۵۰۰ درخواست روزانه داشته باشند و از پردازش سریعتر هم بهره ببرند. همین موارد باعث میشود بپرسیم چرا خدمات مشابه در شرکتهای بزرگ تا ۱۰۰ برابر گرانتر است؟!
با این حال، شرکتها سرمایهگذاری زیادی روی هوش مصنوعی انجام دادهاند. انتظار میرود هزینههای هوش مصنوعی در سازمانها در سال ۲۰۲۵ تا ۵.۷٪ افزایش پیدا کند، در حالی که کل بودجه فناوری اطلاعات کمتر از ۲٪ رشد خواهد داشت. برخی کسبوکارها حتی ۱۰٪ یا بیشتر هزینههای خود را در این حوزه افزایش میدهند و بهطور میانگین ۳.۴ میلیون دلار صرف پروژههای هوش مصنوعی میکنند. اما حالا که Perplexity امکانات مشابهی را با قیمتی بسیار ارزان ارائه میدهد، این سرمایهگذاریهای سنگین زیر سؤال رفتهاند.
Perplexity Deep Research چگونه از Google و OpenAI پیشی گرفته است؟
Deep Research نهتنها از نظر فنی عملکرد چشمگیری دارد، بلکه نشان میدهد خدمات هوش مصنوعی گرانقیمت کمپانیها، صرفا گرانتر هستند و این گران بودن به معنای برتری آنها از نظر کیفیت نیست. سیستم Deep Research در پرپلکسیتی توانسته در آزمون SimpleQA به 93.9٪ دقت برسد و در آزمون Humanity’s Last Exam امتیاز 20.5٪ را کسب کند. یعنی عملکردی بهتر از Gemini Thinking گوگل و سایر مدلهای مطرح.

البته، مدل OpenAI هنوز در این آزمون با 26.6٪ دقت پیشتاز است، اما برای دسترسی به این سطح از خدمات، هزینهای ۲۰۰ برابر بیشتر دریافت میکند. توانایی Perplexity در ارائه عملکردی نزدیک به این رقبا، اما با قیمت ارزان، پرسشهای مهمی دربارهی قیمتگذاری هوش مصنوعی ایجاد کرده است.
مقایسه ChatGPT O3-mini و Gemini 2.0
Perplexity در بیانیهای اعلام کرد: “Deep Research بیشتر وظایف را در کمتر از ۳ دقیقه انجام میدهد.” این هوش مصنوعی ارزان میتواند دهها جستجو را همزمان انجام دهد، صدها منبع را تحلیل کند و از ترکیب جستجوی وب، کدنویسی و توانایی استدلال برای بهینهسازی محتوا و تحقیقات استفاده کند! یعنی درست مانند یک پژوهشگر حرفهای، اما با سرعت یک ماشین!
قابلیت Deep research پرپلکسیتی، موانع دسترسی به فناوری پیشرفته را از بین میبرد
موضوع فقط قیمتگذاری نیست. هوش مصنوعی سازمانی (Enterprise AI) یک شکاف دیجیتالی ایجاد کرده است. شرکتهای بزرگ و سرمایهدار میتوانند از این فناوریها بهره ببرند، در حالی که کسبوکارهای کوچک، پژوهشگران و متخصصان مستقل به دلیل هزینههای بالای اشتراک، عملاً از دسترسی به این قابلیتها محروم بودند.
Perplexity Deep Research این ناعدالتی را حل کرده است. این ابزار میتواند وظایف پیچیدهای مانند تحلیل مالی، تحقیقات بازار، مستندسازی فنی و جمعآوری دادههای پزشکی را انجام دهد. کاربران میتوانند یافتههای خود را در قالب PDF ذخیره کنند یا از طریق پلتفرم Perplexity به اشتراک بگذارند. به این معنی که این ابزار میتواند جایگزینی برای اشتراکهای گرانقیمت و نرمافزارهای تخصصی باشد.
گسترش Deep Research درآینده نزدیک
Perplexity قصد دارد Deep Research را برای پلتفرمهای iOS، Android و Mac گسترش دهد. این اقدام باعث میشود کاربرانی که تاکنون هوش مصنوعی را غیرقابل دسترس میدانستند، به استفاده از آن روی آورند. این دسترسی گستردهتر ممکن است تأثیر بیشتری از هر پیشرفت فنی داشته باشد. زیرا برای اولین بار، قابلیتهای پیشرفته هوش مصنوعی در اختیار کسانی قرار میگیرد که واقعاً به آن نیاز دارند.
برای مدیران فناوری و تصمیمگیران سازمانی، این تغییر بسیار مهم است. شرکتهایی که مبالغ کلانی برای خدمات هوش مصنوعی پرداخت میکنند، باید بررسی کنند که آیا این هزینهها واقعاً ارزش افزودهای نسبت به Perplexity دارند یا نه. این سؤال میتواند نحوه تخصیص بودجه هوش مصنوعی در سال 2025 و بعد از آن را بهطور کامل دگرگون کند.
در حالی که رقبای Perplexity در تلاشند تا قیمتهای بالای خود را توجیه کنند، هزاران کاربر در حال آزمایش Deep Research در پرپلکسیتی هستند. و شاید نظر کاربران، مهمتر از هر معیار فنی باشد در دنیای جدید هوش مصنوعی، بهترین فناوری آن چیزی نیست که گرانتر است، بلکه آن چیزی است که واقعاً میتوان از آن استفاده کرد.