نقشه سایت یا Sitemap در واقع فهرستی از صفحات یک سایت است که به موتورهای جستجو مانند گوگل، بینگ و یاهو کمک می کند تا محتوای سایت را به طور مؤثرتری پیدا کرده، بررسی کنند و در نتایج جستجو نمایش دهند. نقشه سایت همچنین مشخص می کند که کدام صفحات اهمیت بیشتری دارند و باید سریع تر ایندکس شوند.
انواع Sitemap
چهار نوع اصلی نقشه سایت وجود دارد:
- نقشه سایت XML معمولی: رایج ترین نوع نقشه سایت که شامل لینک های صفحات مختلف سایت است و به موتورهای جستجو کمک می کند صفحات سایت را به طور کامل بررسی کنند.
- نقشه سایت ویدئویی: این نوع نقشه سایت برای صفحاتی که دارای محتوای ویدئویی هستند به کار می رود تا گوگل بتواند ویدئوهای سایت را بهتر درک کند و در نتایج جستجوی ویدئویی نمایش دهد.
- نقشه سایت خبری: مختص سایت هایی است که در گوگل نیوز ثبت شده اند و می خواهند محتوای خبری خود را سریع تر در گوگل منتشر کنند.
- نقشه سایت تصاویر: برای سایت هایی که دارای تصاویر زیادی هستند، این نوع نقشه سایت به گوگل کمک می کند تا تصاویر سایت را بهتر شناسایی کرده و در جستجوی تصاویر نمایش دهد.
چرا Sitemap مهم است؟
موتورهای جستجو از لینک ها برای یافتن صفحات جدید و بررسی آن ها استفاده می کنند. اما در برخی موارد، گوگل ممکن است نتواند به همه صفحات سایت شما دسترسی پیدا کند. در چنین شرایطی، نقشه سایت به ربات های گوگل کمک می کند تا صفحات سایت را راحت تر پیدا کرده و ایندکس کنند.
برخی از شرایطی که نقشه سایت در آن ها ضروری تر می شود شامل موارد زیر است:
- سایت های جدید: اگر سایت شما به تازگی راه اندازی شده و هنوز بک لینک های کافی ندارد، گوگل ممکن است نتواند همه صفحات را پیدا کند. در این حالت، نقشه سایت می تواند کمک بزرگی باشد.
- سایت های بزرگ: اگر سایت شما شامل هزاران صفحه (مثلاً یک فروشگاه اینترنتی با تعداد زیادی محصول) باشد، بدون داشتن یک ساختار لینک داخلی قوی، ممکن است برخی از صفحات ایندکس نشوند. نقشه سایت این مشکل را حل می کند.
- سایت هایی با صفحات بدون لینک داخلی: اگر برخی از صفحات سایت شما از طریق لینک های داخلی قابل دسترسی نباشند، موتورهای جستجو به سختی می توانند آن ها را پیدا کنند.
به طور کلی، حتی اگر سایت شما به درستی ساختاربندی شده باشد، داشتن یک نقشه سایت همیشه مفید است و می تواند روند ایندکس شدن سایت را بهبود دهد.
روش های ایجاد و بهینه سازی نقشه سایت
۱. ایجاد نقشه سایت
برای ایجاد نقشه سایت، روش های مختلفی وجود دارد. اگر سایت شما با وردپرس ساخته شده باشد، می توانید به کمک افزونه هایی مانند Yoast SEO یا Google XML Sitemaps، به صورت خودکار یک نقشه سایت ایجاد کنید.
مزیت استفاده از افزونه هایی مانند Yoast SEO این است که نقشه سایت شما دینامیک خواهد بود؛ یعنی هر زمان که صفحه جدیدی اضافه کنید، این افزونه به طور خودکار آن را در نقشه سایت درج می کند.
اگر از وردپرس استفاده نمی کنید، می توانید از ابزارهای آنلاین مانند XML-Sitemaps.com کمک بگیرید تا یک فایل XML Sitemap تولید کنید. این ابزارها لینک تمام صفحات سایت شما را جمع آوری کرده و یک نقشه سایت ایجاد می کنند که می توانید آن را دانلود کرده و در سایت خود بارگذاری کنید.
پس از ایجاد نقشه سایت، باید آن را بررسی کنید. معمولاً فایل نقشه سایت در مسیر زیر قرار دارد:
site.com/sitemap.xml
با باز کردن این لینک در مرورگر، می توانید فهرست صفحات موجود در نقشه سایت را مشاهده کنید. اگر همه چیز درست به نظر می رسد، می توانید نقشه سایت را به گوگل معرفی کنید.
۲. ارسال نقشه سایت به گوگل
برای ارسال نقشه سایت به گوگل، مراحل زیر را دنبال کنید:
- وارد Google Search Console شوید.
- از منوی کناری به بخش Index → Sitemaps بروید.
- اگر قبلاً نقشه سایتی ارسال کرده اید، لیست آن را در بخش “Submitted Sitemaps” مشاهده خواهید کرد.
- در قسمت “Add a new sitemap”، آدرس نقشه سایت خود را وارد کرده و روی Submit کلیک کنید.
پس از ارسال نقشه سایت، گوگل آن را پردازش کرده و در بخش “Submitted Sitemaps” نمایش می دهد.
۳. بررسی وضعیت نقشه سایت
پس از اینکه گوگل نقشه سایت شما را پردازش کرد، می توانید از طریق Google Search Console وضعیت آن را بررسی کنید.
در این قسمت، اگر پیام “Sitemap index processed successfully” را مشاهده کنید، یعنی گوگل نقشه سایت شما را به درستی خوانده است. اما اگر خطایی مشاهده کردید، باید مشکلات را برطرف کنید. برخی از خطاهای رایج شامل موارد زیر است:
- “Couldn’t fetch” → ممکن است آدرس نقشه سایت اشتباه باشد یا فایل در دسترس نباشد.
- “Errors in the sitemap” → مشکلاتی در ساختار فایل XML وجود دارد.
- “Submitted URL not found (404)” → ممکن است نقشه سایت شما حذف شده یا در مسیر اشتباهی قرار داشته باشد.
برای رفع این مشکلات، بررسی کنید که فایل نقشه سایت به درستی ساخته شده باشد و در مسیر صحیح قرار داشته باشد.
برای اینکه نقشه سایت شما بهترین عملکرد را در موتورهای جستجو داشته باشد، رعایت نکات زیر توصیه می شود:
محدودیت ۵۰ هزار URL را در نظر بگیرید: اگر سایت شما بیش از ۵۰ هزار صفحه دارد، باید چندین فایل نقشه سایت ایجاد کرده و آن ها را در یک Sitemap Index قرار دهید.
از URLهای مهم استفاده کنید: فقط صفحاتی را در نقشه سایت قرار دهید که می خواهید ایندکس شوند. صفحاتی که دارای تگ “noindex” هستند را حذف کنید.
نقشه سایت را مرتباً به روزرسانی کنید: اگر سایت شما به طور مرتب محتوای جدیدی منتشر می کند، مطمئن شوید که نقشه سایت به طور خودکار به روزرسانی می شود.
استفاده از پروتکل HTTPS: اگر سایت شما از HTTPS استفاده می کند، حتماً در نقشه سایت نیز همین نسخه از URLها را قرار دهید.
لینک های خراب را حذف کنید: اگر صفحات حذف شده یا تغییر مسیر داده شده اند، نقشه سایت را اصلاح کنید تا از وجود لینک های نامعتبر جلوگیری شود.
استفاده از نقشه سایت برای بررسی مشکلات ایندکس
یکی از مزایای بزرگ استفاده از نقشه سایت این است که می توانید وضعیت ایندکس صفحات سایت خود را در گوگل مشاهده کنید و مشکلات مربوط به ایندکس نشدن صفحات را شناسایی کنید.
بررسی وضعیت ایندکس صفحات در گوگل
در Google Search Console، می توانید به قسمت See Page Indexing بروید تا جزئیات بیشتری از وضعیت ایندکس صفحات سایت خود مشاهده کنید. این گزارش به شما نشان می دهد که چند صفحه از سایت شما ایندکس شده اند و چرا بعضی صفحات ایندکس نشده اند.
برای مثال، ممکن است با خطای “Page with redirect” مواجه شوید که نشان می دهد برخی از صفحات سایت به صفحات دیگری هدایت می شوند. اگر این تغییر مسیرها عمداً ایجاد شده اند (مثلاً برای انتقال صفحات قدیمی به صفحات جدیدتر یا بهتر)، هیچ مشکلی وجود ندارد و می توانید این صفحات را همان طور که هستند رها کنید.
اما اگر صفحه ای به طور غیرمنتظره ای به صفحه دیگری هدایت می شود و شما قصد این تغییر مسیر را نداشتید، بهتر است بررسی کنید که آیا همه چیز طبق انتظارات شما عمل می کند یا خیر.
یکی از ویژگی های مفید نقشه سایت این است که به شما کمک می کند تخمینی از تعداد صفحاتی که می خواهید ایندکس شوند و تعداد صفحاتی که در واقع ایندکس شده اند، بدست آورید.
فرض کنید نقشه سایت شما به ۵۰۰۰ صفحه لینک می دهد، اما وقتی به Google Search Console نگاه می کنید، فقط ۲۰۰۰ صفحه ایندکس شده است. این نشان می دهد که چیزی اشتباه است. ممکن است محتوای تکراری در این ۵۰۰۰ صفحه وجود داشته باشد، به طوری که گوگل نتوانسته تمام آن ها را ایندکس کند.
همچنین ممکن است تعداد صفحات سایت شما از crawl budget (بودجه خزیدن) گوگل فراتر رفته باشد، به این معنی که گوگل نمی تواند تمام صفحات سایت شما را بررسی کند.
هماهنگی نقشه سایت با فایل Robots.txt
یکی دیگر از نکات مهم این است که نقشه سایت و فایل Robots.txt باید با هم هماهنگ باشند.
اگر در Robots.txt یا از طریق تگ “noindex” به گوگل می گویید که صفحه ای نباید ایندکس شود، نباید آن صفحه را در نقشه سایت خود قرار دهید. در غیر این صورت، شما پیام های متناقض به گوگل می فرستید:
- نقشه سایت می گوید: “این صفحه برای ما مهم است و باید ایندکس شود.”
- اما وقتی گوگل به صفحه می رسد، با محدودیت هایی مواجه می شود که اجازه ایندکس شدن را نمی دهند.
نکات حرفه ای برای استفاده از نقشه سایت
- سایت های بزرگ؟ نقشه سایت را تقسیم کنید: نقشه سایت ها محدود به ۵۰ هزار URL هستند. اگر سایت شما صفحات زیادی دارد، گوگل پیشنهاد می کند که نقشه سایت را به چند نقشه کوچک تر تقسیم کنید. این کار به گوگل کمک می کند تا سایت شما را به صورت مؤثرتری بررسی کند.
- احتیاط در استفاده از تاریخ ها: URLهای موجود در نقشه سایت دارای تاریخ “آخرین تغییر” هستند. توصیه می شود تاریخ ها را فقط زمانی تغییر دهید که تغییرات مهمی در سایت خود اعمال کرده اید یا محتوای جدیدی اضافه کرده اید. به روزرسانی تاریخ ها برای صفحاتی که تغییر نکرده اند ممکن است به عنوان یک تاکتیک اسپم در نظر گرفته شود.
- نگران نقشه سایت ویدئویی نباشید: استفاده از Video Schema معمولاً نیاز به نقشه سایت ویدئویی را کاهش داده است. البته نقشه سایت ویدئویی ضرری ندارد و ممکن است به دریافت قطعه های غنی ویدئویی در نتایج جستجو کمک کند، اما معمولاً ارزش زمان و تلاش زیادی را ندارد.
- حجم نقشه سایت را زیر ۵۰MB نگه دارید: گوگل و بینگ هر دو نقشه سایت هایی با حجم تا ۵۰MB را می پذیرند. بنابراین، تا زمانی که حجم نقشه سایت شما از ۵۰MB بیشتر نباشد، مشکلی وجود ندارد.
- نقشه سایت HTML: این نوع نقشه سایت اساساً معادل نقشه سایت XML است، اما برای کاربران. این نوع نقشه سایت به کاربران کمک می کند تا راحت تر صفحات مختلف سایت را پیدا کنند، اما از نظر سئو تأثیر زیادی ندارد.
در نهایت، ایجاد و به روزرسانی نقشه سایت یکی از گام های اساسی در بهینه سازی سایت است. نقشه سایت نه تنها به موتورهای جستجو کمک می کند تا سایت شما را به طور مؤثرتر ایندکس کنند، بلکه از آن برای شناسایی مشکلات ایندکس و بهبود ساختار سایت نیز می توان استفاده کرد.
نحوه بهینه سازی نقشه سایت برای سئو
در حالی که نقشه سایت (Sitemap) برای موتورهای جستجو و خزنده ها بسیار حیاتی است، بسیاری از افراد ممکن است به این سوال فکر کنند که آیا وجود نقشه سایت HTML برای بازدیدکنندگان انسانی مفید است یا نه. جواب کوتاه این است که شما لزوماً به نقشه سایت HTML نیازی ندارید چرا که موتورهای جستجو بیشتر به نقشه سایت XML وابسته هستند. با این حال، اگر شما فکر می کنید که نقشه سایت HTML برای بازدیدکنندگان مفید است، معمولاً آسیب زیادی به سئو نخواهد زد.
استفاده از فایل های XML برای ساختاردهی به لینک های داخلی و URL های خارجی
فایل XML نقشه سایت فهرستی از URLها است که خزنده های موتور جستجو را به سمت محتوای سایت هدایت می کند. بنابراین، استفاده از لینک های داخلی و خارجی در نقشه سایت به خزنده های موتور جستجو اطلاع می دهد که کدام صفحات برای سایت اهمیت بیشتری دارند و این می تواند به کاهش تعداد صفحات یتیم (Orphan Pages) کمک کند. به عبارت دیگر، نقشه سایت ساختار واضح تری از سایت شما را به موتورهای جستجو می دهد که باعث بهبود سلامت کلی سئو سایت و در نهایت بهبود رتبه بندی آن می شود.
توجه: نقشه سایت XML تضمینی برای ایندکس شدن صفحات سایت شما نیست، اما شانس ایندکس شدن آن ها را افزایش می دهد.
تمیز و سازماندهی نگه داشتن دایرکتوری ریشه
دایرکتوری ریشه جایی است که فایل ها و پوشه های مختلف سایت شما در آن قرار دارند. تمام درخواست های وب از دایرکتوری ریشه آغاز می شوند.
از نظر تئوری، قرار دادن نقشه سایت خارج از دایرکتوری ریشه مضر نیست، اما این کار برخلاف پروتکل های رایج است. محل قرارگیری نقشه سایت تعیین می کند که چه فایل هایی در آن گنجانده می شوند. با این حال، موتورهای جستجو به طور کلی مشکلی با قرار گرفتن نقشه سایت در جایی غیر از دایرکتوری ریشه ندارند.
همچنین، توصیه می شود که دایرکتوری ریشه خود را با فایل های متعدد شلوغ نکنید زیرا این امر می تواند بر سرعت بارگذاری و عملکرد سایت تأثیر منفی بگذارد.
گنجاندن تمام صفحات وب در فایل نقشه سایت
همانطور که قبلاً ذکر شد، نقشه سایت به عنوان یک مسیر برای ربات های گوگل عمل می کند و آن ها را به تمام صفحات سایت هدایت می کند، حتی زمانی که لینک دهی داخلی به خوبی انجام نشده است. گنجاندن تمام صفحات وب در نقشه سایت به بهبود ارتباط بین سایت و موتورهای جستجو کمک می کند.
ابزارهای مفید برای ایجاد نقشه سایت
اگر به دنبال ابزاری برای ایجاد سریع نقشه سایت هستید، در اینجا خلاصه ای از بهترین و راحت ترین ابزارها برای این کار آورده شده است:
- ابزارهای Google Search Console
- Bing Webmaster Tools
- ابزارهای آنلاین پرداخت شده مانند Yoast
- ابزارهایی برای استخراج نقشه سایت از سایت هایی که شما مالک آن ها نیستید
10 مورد که باید از نقشه سایت خود حذف کنید
به عنوان یک قانون کلی، توصیه می شود فقط صفحات مرتبط با سئو را در نقشه سایت قرار دهید. این روش به شما کمک می کند تا از بودجه خزیدن سایت به طور مؤثری استفاده کنید و موتورهای جستجو سایت شما را به صورت هوشمندانه تری بررسی کنند.
در اینجا چند نوع صفحه آورده شده است که بهتر است از نقشه سایت حذف شوند:
- صفحات تکراری: شامل نسخه های مختلف از یک صفحه یا محتوای مشابه.
- صفحات پیاپی (Paginated Pages): صفحات که بخش های مختلف یک محتوای طولانی را نشان می دهند.
- صفحات غیر canonical: صفحاتی که نسخه اصلی آن ها از نظر سئو تعریف نشده اند.
- صفحات آرشیو: مانند آرشیو پست ها یا مقالات در سایت.
- صفحات تغییر مسیر داده شده (3xx)، صفحات گم شده (4xx) و صفحات خطا (5xx): صفحاتی که به درستی بارگذاری نمی شوند یا از دست رفته اند.
- صفحات نظر (Comment URLs): صفحاتی که به عنوان بخش نظرات صفحات دیگر شناخته می شوند.
- صفحات با تگ no-index: صفحاتی که قصد ندارید ایندکس شوند.
- صفحات منابع مفید برای بازدیدکنندگان، اما به عنوان صفحات فرود عمل نمی کنند: مانند صفحات اطلاعاتی یا صفحه تماس با ما.
- صفحات نتایج جستجو سایت: صفحاتی که نتایج جستجو را نشان می دهند.
- صفحات اشتراک گذاری شده از طریق ایمیل: صفحاتی که برای اشتراک گذاری محتوا از طریق ایمیل طراحی شده اند.
برای سایت های وردپرس، دایرکتوری ریشه معمولاً /html است که شامل تمام فایل های سایت شما می شود. برای دسترسی به دایرکتوری ریشه، می توانید از SSH، SFTP یا File Manager استفاده کنید.
بله. نقشه سایت تمام صفحات اولویت دار سایت شما را لیست می کند و به موتورهای جستجو کمک می کند تا سایت شما را بهتر بررسی کرده و ایندکس کنند. این کار باعث افزایش دید سایت شما در نتایج جستجو می شود که به نوبه خود می تواند تأثیر مثبتی بر رتبه بندی سئو شما داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
آموزش رفع خطای blocked by robot.txt در سرچ کنسول
