PPC چیست؟ + آشنایی با تبلیغات کلیکی (پرداخت به ازای کلیک)

PPC مخفف Pay Per Click یا «پرداخت به ازای کلیک» است. تبلیغات کلیکی یک مدل تبلیغات دیجیتال است که در آن، تبلیغ کننده هر بار که روی یکی از آگهی‌هایش کلیک می‌شود، هزینه‌ای پرداخت می‌کند. در واقع، شما برای جذب بازدیدکنندگان هدفمند به وب‌سایت (یا صفحه فرود یا اپلیکیشن) خود هزینه می‌پردازید. وقتی PPC به درستی کار کند، این هزینه ناچیز به نظر می‌رسد چون ارزش کلیک بیشتر از مبلغی است که برای آن پرداخت می‌کنید. برای مثال، اگر ۳ دلار برای یک کلیک پرداخت کنید، اما آن کلیک منجر به یک فروش ۳۰۰ دلاری شود، شما سود قابل‌توجهی به دست آورده‌اید.

تبلیغات کلیکی (PPC) چیست؟

تبلیغات PPC (تبلیغات کلیکی) در هر پلتفرم شکل متفاوتی دارد، اما به طور کلی روند کار به این صورت است که وقتی کاربری یکی از این کلمات یا عبارت‌ها را جستجو کند، آگهی تبلیغ‌دهنده در بین نتایج برتر نمایش داده می‌شود. سپس هر بار که کاربر روی آگهی کلیک کند، تبلیغ‌دهنده مبلغی به عنوان هزینه پرداخت می‌کند.

تبلیغ‌دهندگان کمپین‌هایی ایجاد می‌کنند که گروه‌های خاصی از کاربران را بر اساس ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، علایق، مکان و … هدف قرار می‌دهد. آن‌ها برای کلمات کلیدی مورد نظر خود، یک حداکثر قیمت پیشنهادی تعیین می‌کنند.

پس فرآیند بازاریابی PPC نسبتاً ساده است. در اصل، شما یک آگهی ایجاد می‌کنید، بودجه و تنظیمات هدف‌گیری را مشخص می‌کنید، و سپس کمپین را اجرا می‌کنید. این مراحل کلی هستند، اما می‌توان آن را جزئی‌تر توضیح داد:

1. انتخاب پلتفرم PPC
2. انتخاب نوع آگهی و کمپین بر اساس اهداف
3. تعیین بودجه
4. مشخص کردن استراتژی قیمت‌گذاری (Bidding)
5. وارد کردن آدرس صفحه فرود (Landing Page)
6. ساخت آگهی و نوشتن متن تبلیغاتی
7. پیشنهاد قیمت برای کلمات کلیدی آگهی

بعد از انجام این مراحل، کمپین آماده اجرا خواهد بود. با این حال، باید نتایج کمپین را بررسی کنید تا ببینید آیا به اهداف مورد نظر رسیده‌اید یا خیر. اگر بله، عالی است؛ اما اگر نه، باید کمپین را دوباره بهینه‌سازی کنید تا عملکرد بهتری داشته باشد.

انواع تبلیغات کلیکی (PPC)

بر خلاف باور عموم، تبلیغات کلیکی تنها مربوط به تبلیغات گوگل ادز نمیشود؛ بلکه PPC یک ساز و کار برای پرداخت تبلیغ ها است و میتواند در پلتفرم های مختلفی انجام شود. در ادامه به چند نوع از تبلیغات PPC اشاره میکنیم.

تبلیغات جستجویی (Search Ads)

تبلیغات سرچ یکی از رایج‌ترین انواع تبلیغات کلیکی هستند که در موتورهای جستجو مانند Google و Bing نمایش داده می‌شوند. این آگهی‌ها بر اساس کلمات کلیدی هدف‌گذاری می‌شوند؛ یعنی تبلیغ‌دهنده مشخص می‌کند که آگهی‌اش برای چه عباراتی نمایش داده شود. وقتی کاربر عبارتی را جستجو می‌کند که با کلمات کلیدی هدف مطابقت دارد، آگهی ممکن است در بالای نتایج جستجوی ارگانیک نمایش داده شود و معمولاً با برچسب کوچک «Ad» مشخص می‌شود. این تبلیغات می‌توانند متنی باشند یا همراه با تصویر محصول نمایش داده شوند و حتی گاهی به‌صورت کاروسل در ابتدای صفحه نتایج ظاهر شوند.

۲. تبلیغات شبکه‌های اجتماعی (Social Media Ads)

تبلیغات شبکه‌های اجتماعی در پلتفرم‌هایی مانند Facebook، X (توییتر سابق) و Instagram نمایش داده می‌شوند و به دلیل حجم بالای کاربران، فرصت بزرگی برای یافتن مشتریان بالقوه ایجاد می‌کنند. مزیت اصلی این تبلیغات در امکان هدف‌گیری دقیق بر اساس ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، علایق، رفتارها و موقعیت جغرافیایی کاربران است. این نوع تبلیغات نه‌تنها باعث جذب بازدیدکننده و مشتری می‌شود، بلکه به‌طور چشمگیری آگاهی از برند را افزایش می‌دهد. تحقیقات نشان داده‌اند که تبلیغاتی که جنبه انسانی و احساسی بیشتری دارند، تعامل و بازده بهتری کسب می‌کنند.

۳. تبلیغات نمایشی (Display Ads)

تبلیغات نمایشی به‌صورت بنر، تصویر یا متن در وب‌سایت‌های مختلفی که کاربران مرور می‌کنند، نمایش داده می‌شوند. این آگهی‌ها برای افزایش آگاهی از برند بسیار مؤثرند، زیرا معمولاً در صفحاتی نمایش داده می‌شوند که کاربر علاقه زیادی به محتوای آن‌ها دارد. به‌عنوان مثال، ممکن است هنگام خواندن یک مقاله در وب‌سایتی خبری یا وبلاگی، تبلیغ برند Dunkin’ Donuts در بالای صفحه ظاهر شود. حتی اگر کاربر به آگهی توجه نکند، ممکن است به‌طور ناخودآگاه در روزهای بعدی از آن برند خرید کند.

مدل تبلیغاتی PPC چگونه کار می‌کند؟

در این مدل، تبلیغ‌کننده با استفاده از پلتفرم‌هایی مانند گوگل ادز یا بینگ ادز، آگهی خود را به کاربرانی که به دنبال خدمات یا محصولات مشابه هستند نمایش می‌دهد. نکته کلیدی PPC این است که بودجه و جایگاه تبلیغ به‌صورت هوشمند و رقابتی تعیین می‌شود و هر کلیک می‌تواند مستقیماً منجر به جذب مشتری یا افزایش آگاهی از برند شود.

مزایده در پلتفرم‌هایی مثل گوگل ادز

وقتی شما کمپینی در گوگل ادز راه‌اندازی می‌کنید، تبلیغتان وارد یک مزایده آنلاین می‌شود. هر بار که کاربر عبارتی را جستجو می‌کند، گوگل بین تبلیغ‌کنندگان مختلف یک مزایده لحظه‌ای برگزار می‌کند.
عوامل اصلی که در این مزایده نقش دارند:

• میزان بودجه و پیشنهاد (Bid): عددی که تبلیغ‌دهنده حاضر است برای هر کلیک پرداخت کند.
• ارتباط تبلیغ و صفحه فرود: گوگل بررسی می‌کند تبلیغ شما چقدر به نیاز کاربر نزدیک است.
• امتیاز کیفیت (Quality Score): شاخصی ترکیبی از نرخ کلیک، تجربه صفحه فرود و مرتبط بودن متن تبلیغ.

نتیجه این مزایده تعیین می‌کند کدام تبلیغ در کدام جایگاه (بالای صفحه یا پایین‌تر) نمایش داده شود.

نرخ کلیک (CTR) و Quality Score

نرخ کلیک (Click-Through Rate یا CTR) درصدی است از کاربرانی که پس از مشاهده تبلیغ، روی آن کلیک می‌کنند. فرمول آن:

CTR = (تعداد کلیک ÷ تعداد نمایش) × 100

CTR بالا نشان می‌دهد که تبلیغ شما جذاب و مرتبط است.
گوگل از CTR به‌عنوان یکی از معیارهای اصلی برای محاسبه Quality Score استفاده می‌کند.

Quality Score عددی بین ۱ تا ۱۰ است و کیفیت تبلیغ شما را از دید گوگل مشخص می‌کند. تبلیغاتی با امتیاز کیفیت بالا:

• هزینه کمتری برای هر کلیک می‌پردازند،
• در جایگاه بهتری نمایش داده می‌شوند،
• شانس بیشتری برای جذب مشتری دارند.

مفهوم CPC و چگونگی محاسبه آن

CPC (Cost Per Click) همان هزینه‌ای است که شما بابت هر کلیک واقعی پرداخت می‌کنید. نکته جالب اینجاست که CPC همیشه برابر با بیشترین Bid شما نیست.

فرمول ساده‌شده محاسبه CPC در مزایده گوگل:

CPC = (AdRank رقیب ÷ Quality Score شما) + 1

یعنی هزینه کلیک شما به عوامل زیر بستگی دارد:

• رتبه تبلیغ رقبای پایین‌تر از شما،
• امتیاز کیفیت تبلیغ خودتان.

به زبان ساده، هرچه Quality Score بالاتری داشته باشید، هزینه کمتری نسبت به رقبا برای همان جایگاه پرداخت می‌کنید.